Zarówno dla kobiety, jak i jej pracodawcy powrót do pracy po urlopie macierzyńskim nie jest łatwy. Jak od domowej rutyny przejść z powrotem do profesjonalnych zadań? Ten artykuł rozwieje wszystkie wątpliwości, przybliżając Ci Twoje prawa i obowiązki w tym niełatwym okresie.
Kiedy kobieta powinna wrócić do pracy po macierzyńskim?
Po narodzinach dziecka każda matka ma prawo do urlopu macierzyńskiego. Standardowo trwa on 20 tygodni. Pierwsze 14 tygodni to czas zarezerwowany wyłącznie dla mamy i jej dziecka.
Po tym czasie kobieta może podjąć decyzję o powrocie do pracy, a troskę nad dzieckiem przekazać ojcu, wykorzystując do tego “tacierzyńskie”. Ustawodawca zarezerwował na nie 6 tygodni. Długość urlopu macierzyńskiego zależy od liczby urodzonych dzieci. Matka bliźniaków ma prawo do 31 tygodni urlopu, trojaczków do 33 tygodni. To samo dotyczy rodziców adopcyjnych.
Po zakończeniu urlopu macierzyńskiego kobieta ma prawo do wydłużenia czasu spędzanego z dzieckiem, przechodząc na urlop rodzicielski. W przypadku urodzenia lub przysposobienia jednego dziecka są to 32 tygodnie, a w przypadku większej liczby dzieci 34 tygodnie.
Urlop rodzicielski można wykorzystać bezpośrednio po zakończeniu urlopu macierzyńskiego, ale nie później niż do zakończenia roku kalendarzowego, w którym dziecko kończy 6 lat. Możliwe jest skorzystanie z niego w całości lub w kilku częściach.
Jak zaplanować powrót do pracy po urlopie macierzyńskim?
Ważne jest, aby jak najwcześniej określić datę powrotu do pracy. Pracodawca dzięki temu lepiej zorganizuje Twoje miejsce pracy, a Ty dobrze przygotujesz się do zmiany. Zanim wrócisz do swoich zawodowych zadań:
- sprawdź swoje prawa – upewnij się, czy masz prawo do elastycznego czasu pracy lub do częściowego powrotu do pracy;
- zapewnij dziecku opiekę – rozważ różne opcje opieki, takie jak żłobek, niania czy dziadkowie;
- przygotuj się psychiczne – powrót do pracy po długim urlopie może być stresujący; zainwestuj ten czas w dbanie o swoje zdrowie psychiczne, np. stosując techniki relaksacyjne.
Jeśli masz wątpliwości, porozmawiaj z doradcą zawodowym lub przyjaciółmi, którzy przechodzili przez podobne doświadczenia.
Jak wrócić do pracy po macierzyńskim?
Najpierw zadbaj o swój rytm dnia i dziecka. Przystosowuj siebie i malucha do regularnych godzin snu i pobudki. Zaplanuj swoją trasę do pracy, uwzględniając czas na odwiezienie dziecka do żłobka czy opiekuna. Weź pod uwagę ewentualne zmiany na drogach czy w rozkładzie jazdy komunikacji miejskiej. Przejrzyj swoją garderobę, aby była zgodna z dress codem w pracy. Wykorzystaj ten czas również na małe przyjemności, jak wizyta u fryzjera.
Psychologiczne przygotowanie się do powrotu jest równie ważne. Pamiętaj, że praca to nie tylko obowiązki, ale również relacje z kolegami. Jeśli planujesz karmić piersią, sprawdź, czy jest intymne miejsce w zakładzie pracy do odciągania pokarmu. Spróbuj też dowiedzieć się o ewentualnych zmianach w strukturze firmy. Podtrzymywanie kontaktów z kolegami podczas urlopu macierzyńskiego ułatwi Ci powrót. Będziesz wiedziała, czego się spodziewać.
Powrót do pracy po macierzyńskim – jakie masz prawa?
Jeśli jesteś matką karmiącą piersią, po powrocie do pracy masz prawo do dwóch płatnych przerw na takie karmienie, każda po pół godziny. Jeśli jesteś matką więcej niż jednego dziecka, te przerwy przedłużają się do 45 minut każda.
Pracownik będący opiekunem dziecka do 4. roku życia może odmówić pracy w nadgodzinach, pracy nocnej lub podróży służbowych. Co więcej, taka osoba ma prawo do dwóch dodatkowych dni wolnych od pracy w ciągu roku.
Podczas urlopu rodzicielskiego możesz pracować w niepełnym wymiarze godzin, maksymalnie na pół etatu. Taka decyzja wydłuża urlop do 64 tygodni (jedno dziecko) lub 68 tygodni (więcej dzieci), ale wymaga to zgody pracodawcy. Możesz też pracować na umowę o dzieło lub zlecenie, jeśli nie koliduje to z opieką nad maluchem.
Pracodawca zobowiązany jest przyjąć Cię po urlopie na Twoje poprzednie stanowisko lub inne odpowiadające Twoim kwalifikacjom. Jeśli proponuje Ci stanowisko z niższym wynagrodzeniem, potrzebuje na to Twojej zgody.
Chociaż kobieta jest chroniona przed zwolnieniem w czasie urlopu macierzyńskiego, pracodawca może to zrobić bezpośrednio po powrocie. Jeśli jednak sąd uzna to za dyskryminację, będzie musiał on udowodnić, że zwolnienie nie naruszało Twoich praw rodzicielskich.
Podsumowanie
Powrót do pracy po macierzyńskim wymaga odpowiedniego przygotowania, które obejmuje zarówno aspekty logistyczne, jak i psychiczne. Pamiętaj o komforcie swoim i dziecka. Sprawdź, jakie masz prawa i powiadom o swoich zamiarach odpowiednio wcześniej pracodawcę. Powrót do pracy po urlopie macierzyńskim jest wyzwaniem, ale jeśli się do niego przygotujesz, będzie przebiegać bezstresowo i sprawnie. Choć wymaga to sporo wysiłku, możesz jednocześnie spełniać się zawodowo i być dobrą mamą.
